Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği “Etik ve Uyum Stratejik Yönetim Komitesi” İlaç Sektöründe Etik

2003 yılından beri Türkiye’de faaliyetlerine devam eden Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği olarak görevimizin ve hedefimizin temel taşı ülkemize yenilikçi tedavi önerileri sunarken aynı zamanda etik ve şeffaf bir ortam oluşturulması için çalışarak sağlık sektörüne katkıda bulunmaktır. Faaliyetlerimize başladığımız ilk yıldan beri sağlık mesleği mensupları ile ilişkiler, paydaşlarla iletişim, tanıtım, hasta örgütleri ile etkileşimler ve dijital aktiviteler olmak üzere tüm şeffaflık gerekliliklerini kapsayan “AIFD İyi Tanıtım ve İyi İletişim İlkeleri” yürürlükte olup EFPIA (European Federation of Pharmaceutical Industries and Associations), IFPMA (International Federation of Pharmaceutical Manufacturers & Associations) ve yerel düzenlemeler ile uyumlu bir şekilde üyelerimize rehberlik etmekteyiz.

İlaç sektöründe etik kavramı söz konusu olduğunda, bilinmesi gereken en önemli unsur; ilacın üretiminden pazara erişim ve tanıtımına kadar her bir noktasında yerel ve uluslararası düzenlemeler, ilke ve kurallar ile iç ve dış öz-denetim mekanizmalarının kurulmuş olmasıdır. AIFD olarak temel yaklaşımımız bu kurallar kümesindeki en kısıtlayıcı olan kuralın uygulanması ve benimsenmesi şeklindedir.

İlaçların hastalara ulaşmasına kadar geçen yolculuğun temel basamakları, klinik araştırma, ruhsatlandırma, pazara erişim ve sağlık mesleği mensuplarına tanıtım şeklinde özetlenebilir. Tüm bu aşamalarda firmaların önceliği birey ve toplum sağlığının korunması ve iyi yaşamın sağlanmasıdır. Firmaların gerçekleştirdiği ya da desteklediği bu süreçlere hizmet eden tüm etkinliklerde şeffaflık ve sorumluluk bilinci ile hareket edilerek doğru ve dengeli bir paylaşım yapılmalıdır. Tüm bu konularda yaptıklarımız kadar yaptıklarımızın nasıl algılandığı da bizler için çok önemlidir. O sebeple ilkelerimizde de yer aldığı şekliyle herhangi bir eylemin ya da etkinliğin Etik İlkeler açısından kabul edilir olup olmadığı, dört “Etik Eleği®” sorusuna verilecek yanıtlarla değerlendirilebilir:

(Standartlar) Bu etkinlik mevzuat ve kurallara uygun mu?
(Adalet duygusu) Bu etkinlik dengeli ve adil mi? Rakip firma (başkası) yapsa, rahatsız olur muyduk?
(Duygular ve Etik Değerler) Firmamız ve davetlilerimiz, bu etkinliğin tüm ayrıntıları kamuoyunca duyulsa rahatsız olur mu?
Bu toplantı veya etkinlikte “algılanacak gerçek”, amaçladığımız “objektif gerçek” ile ne ölçüde örtüşecek?

AIFD içerisinde bulunan Etik ve Uyum Stratejik Yönetim Komitesi “AIFD İyi Tanıtım ve İyi İletişim İlkeleri”nin günlük hayatta üye firmalarımız tarafından günlük uygulamalara yansımasında iş stratejilerini de göz önünde bulundurarak tavsiyeler vermektedir. Özellikle değişim yönetimi, doğru olanı yapma ve insan odaklı yaklaşımın korunmasını sağlarken, stratejiye yönelik ortak kararlarda ise yenilikçi çözümler getirilmesine destek olmaktadır. Gerçekleşen her bir faaliyette değerlerin uygulamada yaşanmasını ve benimsenmesini sağlayarak sektöre liderlik etmektedir.

Etik ile gündeme gelen diğer bir konu ise güven ve itibar yönetimidir. Her zaman doğru olanı yapmak ve etik değerlerden ödün vermeden tek ses olarak hareket etmek kurum algısının temelini sağlamlaştırır. İtibar inşa etmek bir kurum için uzun yıllar alır. Ürettiğiniz ürünlerin kalitesinden, pazara sunulmasına, paydaşlarla etkileşimden iletişime kadar birçok alanda eş zamanlı olarak yapılan yatırımlar ve etik değerler ışığında alınan kararlar itibarı teşkil eder. Özellikle dijital uygulamaların ön plana çıktığı, çevik iş modellerinin benimsenmeye başlandığı günümüz dünyasında; hızlı kararlar alırken ve yeni iş yapış biçimlerini benimserken, kaliteden ödün vermemek itibarın da temelini oluşturmaktadır. Dönemin gereklilikleri ve beklentileri sürekli bir değişimin içinde olabilmekle birlikte, etik değerler her koşulda güncelliğini korumaktadır. Bu nedenle hem paydaşlarla bir araya gelerek hem de üyelerle gerçekleştirilen yüksek katılımlı toplantılar ile sürdürülebilirlik ve standart yaklaşımların benimsenmesi sağlanmaktadır.

Adil ve dengeli paylaşımın en güzel örneklerinden biri tüm klinik araştırma sonuçlarının başarılı olup, olmasına bakılmaksızın uluslararası klinik araştırmalar internet sitesinde (www.clinicaltrials.gov) paylaşılmasıdır. Diğer bir örnek ise hasta derneklerine yapılan tüm değer aktarımlarına firma web sitelerinde detayları ile yer verilmesidir. Bu önemli örnekler otoritelere doğrudan gerçekleştirilen tüm raporlamaların yanısıra kamuoyunun da şeffaf bir şekilde bilgilendirildiğinin kanıtıdır.

İlaç sektöründe etik uygulamalar ile ilgili daha detaylı bilgilere erişmek ve ilkeleri gözden geçirmek isterseniz https://www.aifd.org.tr/ adresinden detaylı bilgilere erişebilirsiniz.